भाद्र २६,
दशकअघि जस्ता सिनेमा हल अब रहेनन् । हेर्दै सफासुग्घर, टिकट पनि अनलाइनबाट किन्न मिल्ने र फिल्म हेर्न जाँदा पनि बेग्लै आनन्द अनुभव गर्थे दर्शक । संसारभर टेलिभजन र अनलाइन कन्टेन्टले चुनौती दिएपछि सिनेमा घरहरूको स्वरूपमा मात्रै परिवर्तन आएन, प्रविधि धेरै फरक परिसक्यो ।
सिनेमा घर सञ्चालकको लगानी पनि निकै थपियो । यतिबेला हल सञ्चालक टाउकोमा हात लगाइरहेका छन्, दर्शकचाहिँ कोरोना हटेर फेरि भीडभाडका साथ फिल्म हेर्न जाने दिनको प्रतीक्षामा छन् ।
तिलोत्तमा–२ शंकरनगरकी रिया मल्ल प्रत्येक साताको सोमबार सपरिवारसँगै हलमा फिल्म हेर्न जान्थिन् । लकडाउनयता धेरै परिवर्तन आयो । ‘फन मिस भएको छ,’ उनी भन्छिन्, ‘रिफ्रेसमेन्टको माध्यम नै भएन ।’ हलको वातावरण नपाए पनि मकै भुटेर खाँदै टीभी हेरेर समय बिताइरहेको उनले सुनाइन् । ‘युट्युबबाट फिल्म हेर्दा न क्वालिटी लाग्छ, न हलमा जस्तो आवाज नै दमदार,’ उनले भनिन्, ‘कहिले खुला र जाम्लाजस्तो भइसक्यो ।’ पपकर्न र चिप्स खान रुचाउने उनले हलमा हेर्नुको मजै बेग्लै हुने गरेको बताइन् । ‘अहिलेका डिजिटल हलमा पर्दाबाट कलाकार नै आँखाअगाडि आएजस्तो हुने,’ उनले भनिन्, ‘जताबाट सुने पनि आवाजै एउटै । यस्तो टेक्नोलोजीले लोभ्याउने गरेको छ ।’
उनीजस्तै साथीभाइको जमघटमा बस्न रुचाउने देवदह–१० भलुहीकी आँचल खनालले हलभित्रको हाँसो साह्रै मिस गरेको बताइन् । ‘नेपाली फिल्म लाग्नेबित्तिकै हल जान्थ्यौं,’ उनले सुनाइन्, ‘भेला भएर हेर्न पाउँदा रमाइलो लाग्थ्यो ।’ कोरोनाका कारण मनोरञ्जन सबै छुटेको उनले बताइन् । देवदहबाट बुटवल आई हलमा फिल्म हेर्दा खुसी नै बेग्लै हुने उनको अनुभव छ । हलबाट निस्कनेबित्तिकै फोटो खिच्ने, फिल्मका डाइलग सामाजिक सञ्जालमा स्टाटसका रूपमा राख्ने कुरा पनि हराएको खनालले बताइन् ।
रूपन्देहीमा मल्टिप्लेक्स हल कासी सिने कम्प्लेक्स छ । यसमा साढे दुई करोड रुपैयाँ लगानी गरेको सञ्चालक ओम जैसीले बताए । सीमावर्ती भारतबाट पनि दर्शकको ओइरो लाग्ने सिनेमा घर गत चैतदेखि बन्द छ । उनले भने, ‘सेनिटाइज गरी, ज्वरो नापेर ४० प्रतिशत मात्र दर्शक राखेर भए पनि सिनेमा हल खोल्न पाउने वातावरण भए केही सन्तोष गर्ने बाटो हुन्थ्यो ।’
मुलुकभर शाखा विस्तार गरिरहेको क्यूएफएक्स सिनेमाजको मल्टिप्लेक्स हल बुटवलमा खुलेपछि दर्शकको ध्यान केन्द्रित गरेको थियो । ‘सीटमा सुतेरै हेर्न पाइने भएपछि बरु अलि महँगै भए पनि केही हुँदैन भन्ने सोचले दर्शककको ओइरो लाग्न थालेको थियो,’ क्यूएफएक्सका सीईओ रोशन अडिगाले भने, ‘बुटवलमा हल खुलेको २ महिनामै बन्दाबन्दी सुरु भयो, त्यसले धेरै असर गर्यो ।’ विश्वमै समस्या रहेकाले दसैंसम्म खुल्ने आशा गरेको भन्दै अडिगाले दैनिक करिब साढे २ लाख रुपैयाँ घाटा व्यहोर्नुपरेको बताए । बुटवलको भाटभटेनीमा क्यूएफएक्सले नयाँ प्रविधिसहित फिल्म देखाउन थालेको थियो । क्यूएफएक्सका अपरेसन म्यानेजर सुशील मानन्धरले भने ‘काठमाडौंमा बस्नेहरूले मात्रै क्वालिटीको हलमा फिल्म हेर्छन् भन्ने सोचाइ परिवर्तन गर्न बुटवलमा सुरु गरेका हौं,’ उनले भने, ‘युवा र बालबालिकाले बढी रुचाएको पाएका थियौं ।’
बुटवलमा क्यूएफएक्सका १ सय ९६ र १ सय ७६ सिट क्षमताका दुईवटा पर्दा छन् । ७ करोडभन्दा बढी लगानी रहेको बुटवलको भ्यु सिनेमा हल २ सयभन्दा बढी सिट क्षमताको छ । बुटवलका अधिकांश व्यवसायी र जागिरेको बिदाको दिन भरिभराउ रहने यो हलले दैनिक डेढ लाख बढीको नोक्सानी व्यहोरिरहेको प्रबन्धक कृष्ण श्रेष्ठले बताए । ‘सरकारले केही मापदण्ड तोकिदिएर खोल्न भने हुन्थ्यो,’ उनले भने, ‘हल नचल्दाको समस्या एकातिर छ भने उपकरण प्रयोग नहुँदा बिग्रिने डर छ ।’